Που πάνε οι θυσίες;

"Η δουλειά μας είναι να βγάζουμε λεφτά, όχι να σκεφτόμαστε τι θα συμβεί στους Έλληνες πολίτες. Δεν υπάρχει άλλωστε νόμος που να απαγορεύει να εκμεταλλευτείς το μαλάκα."
Η παραπάνω δήλωση είναι του Α.Σαντάρ, επικεφαλής Αμερικανικού επενδυτικού ταμείου. Έγινε στο Γαλλικό περιοδικό Marianne στις 20/02/2010 και αναδημοσίευσε ο "Κόσμος του Επενδυτή" στις 27/02/2010, σελ. 11.

Κάποια ερωτήματα
Φυσικά κανείς δεν ενδιαφέρεται αν ο κ. Σαντάρ κάνει καλά την δουλειά του. Άλλωστε όπως η δουλειά του καταχραστή είναι να καταχράται και η δουλειά του κλέφτη να κλέβει, έτσι και η δουλειά του εκμεταλλευτή είναι να εκμεταλλεύεται. Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι γιατί δεν σκέφτηκε τους Έλληνες πολίτες, αλλά γιατί ο κλέφτης κινδυνεύει με φυλάκιση ενώ ο ίδιος όχι μόνο δεν ανησυχεί, αλλά καλείται να δώσει και συνεντεύξεις ως ειδικός οικονομικός αναλυτής.
Είναι ένα ερώτημα.
Δεν είναι όμως το μοναδικό, ούτε το πιο σημαντικό ίσως.


Πριν θέσουμε και προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στις απορίες, ας κωδικοποιήσουμε λίγο κάποιους όρους προκειμένου να μην χρησιμοποιούμε "αγοραίο" λεξιλόγιο: Όπου "μαλάκας" λοιπόν, θα βάλουμε την λέξη "κορόιδο".
Ρίχνει κάπως τους τόνους.

Γεννώνται κάποια ερωτήματα όπως:
-Ποιος είναι το κορόιδο; Αυτός που παίζει ή αυτός που πληρώνει;
- Το κορόιδο έχει ερωτηθεί, έστω και τυπικά;
- Ποιος ορίζει τους όρους του παιχνιδιού;
- Πρόκειται όντως για παιχνίδι;
Είναι κάποια ερωτήματα σημαντικά, από την στιγμή μάλιστα που καλούμαστε να πληρώσουμε τα παιχνίδια άλλων και από την στιγμή που μάλλον…είμαστε τα «κορόιδα».

Ο σύγχρονος Μαμμωνάς
Για να απαντήσουμε, ας ρίξουμε πρώτα μια ματιά στην παγκόσμια οικονομία:
Το 2006 λοιπόν
- το παγκόσμιο ΑΕΠ έφτανε τα 47 τρις δολάρια
- η ονομαστική αξία των μετοχών τα 51 τρις δολάρια
- η αξία των ομολόγων τα 68 τρις δολάρια και τέλος...
- η αξία των παραγώγων τα 473 τρις δολάρια!
(Π. Παπακωνσταντίνου "Επιστροφή στο μέλλον", σελ.62)
Αυτά προ της κρίσης.
Μετά την κρίση όμως;
Μετά την κρίση λοιπόν το παγκόσμιο ΑΕΠ φαίνεται να συρρικνώνεται, την στιγμή που τα παράγωγα...εκτοξεύονται στα 600 τρις δολ.!

Κάτι πολύ σημαντικό λοιπόν θα πρέπει να είναι αυτά τα παράγωγα, αφού για να τα υπολογίσουμε θα πρέπει να πολλαπλασιάσουμε το σημερινό παγκόσμιο ΑΕΠ περίπου επί 10!
Τι ακριβώς όμως είναι;

Τα παράγωγα θεωρητικά είναι προϊόντα των οποίων η αξία προσδιορίζεται από την αξία άλλων προϊόντων. Αυτό φυσικά είναι απλά μια αρχική βάση, αφού επί της ουσίας τα παράγωγα είτε μας εμφανίζονται ως "ασφάλιστρα" είτε ως "ανταλλαγές" είτε όπως νάναι και όσο περίπλοκα κι αν είναι, είναι ουσιαστικά στοιχήματα πάνω σε προβλέψεις. Παράδειγμα: Τα περίφημα CDS (Credit Default Swaps) με τα οποία σχετίζεται άμεσα η Ελλάδα, τυπικά λέγονται «ασφάλιστρα». Όμως έχουν μια ιδιαιτερότητα. Δεν χρειάζεται να είσαι κάτοχος της περιουσίας που ασφαλίζεται. Πληρώνεις ασφάλιστρα για περιουσία άλλου που ΑΝ καταστραφεί εσύ θα πάρεις αποζημίωση.
Τζόγος δηλαδή. Ένα κοινό στοίχημα πάνω στην πορεία/μέλλον του άλλου ή και ολόκληρων χωρών, όπως π.χ. η Ελλάδα.

Τζόγος όμως με κάποιες ιδιαιτερότητες:
Αντίθετα με τα πραγματικά στοιχήματα, τα στοιχήματα αυτά είναι "διαχειρίσιμα" με διάφορους τρόπους, γι αυτό και οι γνώστες τα προτιμούν σε σχέση με τις απλές μετοχές που θεωρούνται ότι έχουν σχετικά μικρές αποδόσεις και μάλλον μεγάλο γι αυτούς ρίσκο. Φυσικά, για τους μη γνώστες και μη ειδικούς, τα παράγωγα είναι ένας γρήγορος και εύκολος τρόπος να απαλλαγεί κάποιος από το "περιττό" βάρος των χρημάτων του.

Αντικατοπτρισμοί
Πρόκειται όμως για πραγματικό καζίνο;
Ως γνωστόν στα κανονικά καζίνο το παιχνίδι έχει κάποιους συγκεκριμένους κανόνες και ο παίκτης μπορεί να κερδίσει ή να χάσει, ανάλογα τις ικανότητες την τύχη κλπ. Όταν όμως κάποιοι παίκτες δύνανται μόνο να χάσουν, δεν λέγεται παιχνίδι, λέγεται απάτη. Και η απάτη στα καζίνο διώκεται ποινικά.

Κι εδώ ερχόμαστε σε ένα δεύτερο πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό των χρηματιστηρίων: Δεν είναι απλά ναοί του τζόγου όπου οι τζογαδόροι χαρακτηρίζονται εύσχημα ως "επενδυτές" ή "κερδοσκόποι". Είναι (κυρίως μάλιστα) ναοί της απάτης, και κατ’ επέκταση μηχανισμοί όχι απλά καταλήστευσης των αδυνάτων, αλλά και σύνθλιψης κοινωνιών και οικονομιών. Τα ποσά είναι τεράστια όπως είδαμε, και χώρες με προβλήματα ανάπτυξης, που δεν μπορούν να κάνουν εξαγωγή της κρίσης τους, αποτελούν τον πιο εύκολο στόχο για τον διεθνή ανταγωνισμό.

Την πρώτη μορφή εξαπάτησης και αφαίμαξης την ζήσαμε παλιότερα, όταν όλοι οι Έλληνες πείσθηκαν από τα γνωστά εγχώρια κέντρα ότι το χρηματιστήριο μπορεί να τους εξασφαλίσει μόνιμα και υψηλά κέρδη. Έχασαν ό,τι έβαλαν σε αυτό, στενοχωρήθηκαν, μετάνιωσαν και κάποτε το ξεπέρασαν. Η δεύτερη μορφή είναι πιο περίπλοκη, πλην όμως πολύ πιο τραγική, γιατί με αυτό τον τρόπο παίζουμε όλοι και υποχρεωτικά, δεν ζητιέται η γνώμη κανενός "παίκτη". Τρανταχτό παράδειγμα η τύχη των ασφαλιστικών ταμείων, και τα διάφορα δομημένα ομόλογα, swaps κλπ. για τα οποία όχι μόνο δεν ρωτήθηκε, αλλά ούτε καν ενημερώθηκε κανείς.

Το χρηματιστήριο λοιπόν δεν αποτελεί απλά ένα μηχανισμό τζόγου, αλλά και (ή κυρίως) ένα διεθνή μηχανισμό εξαπάτησης και ληστείας, μέσα από τον οποίο περνούν όχι μόνο τα χρέη αλλά ακόμη και τα προσδόκιμα των αδυνάτων, που μετατρέπονται πλέον σε σύνθετα χρηματιστηριακά προϊόντα.

Ποιοι όμως κερδίζουν με αυτές τις "πονηριές";
Θα πρέπει να είναι πολύς κόσμος για να μιλάμε για 600 τρις. μόνο στα παράγωγα!
Η απάντηση κι εδώ είναι "όχι, δεν είναι τόσο πολλοί".
Οι μεγάλοι παίκτες, αυτοί που μπορούν να γονατίσουν οικονομίες είναι λίγοι, ελάχιστοι θα λέγαμε. Π.χ. την αγορά των παραγώγων CDS που αφορούν άμεσα την Ελληνική οικονομία, την ελέγχουν κατά 75% τρία "ιδρύματα": Η JP Morgan, η Deutsche Bank και η γνωστή μας Goldman Sachs! (ΚτΕ, 27/02/2010, σελ.9) Μάλιστα, αν θέλουμε να το προχωρήσουμε λίγο ακόμη, πίσω από τα μεγάλα ιδρύματα (με γνωστή και μη εξαιρετέα ιστορία-βλ. και υστερόγραφο) κρύβονται συνήθως και συγκεκριμένα κράτη.

Γιατί μας ενδιαφέρουν όλα αυτά;
Εδώ και πολλά χρόνια το δημόσιο χρέος της χώρας αποτελεί την αιχμή του δόρατος στην επίθεση που δέχονται οι εργαζόμενοι. Ποιος θυμάται αλήθεια το λόγο που ξεκίνησαν οι (σκανδαλώδεις πάντα) πρώτες ιδιωτικοποιήσεις 20 χρόνια πριν; Μήπως ήταν ότι το Ελληνικό δημόσιο ήταν ανίκανος διαχειριστής, ότι χρωστούσε πολλά και έπρεπε να ξεχρεώσει εκποιώντας την περιουσία του;
Σήμερα πια ελάχιστα έχουν απομείνει προς πώληση και όμως το δημόσιο χρέος μυστηριωδώς…πολλαπλασιάστηκε! Χαρακτηριστικό είναι ότι το χρέος της Ελλάδας μόλις το 2000 ήταν 141 περίπου δις (140,9). Από το 2000 μέχρι το 2009 η Ελλάδα έχει καταβάλλει 297 δις σε τοκοχρεολύσια και σήμερα χρωστά άλλα…298 δις!

Όλα αυτά τα χρόνια υπάρχει μία τεράστια, συντριπτική θα έλεγε κανείς, ανακατανομή πλούτου, με "νόμιμα" και παράνομα μέσα, την οποία οι κυβερνήσεις όχι μόνο προωθούν συστηματικά, αλλά και προσπαθούν να κρύψουν από το ευρύ κοινό, με λογιστικά κόλπα που αυξάνουν ακόμη περισσότερο τα βάρη. Στην δημιουργία μάλιστα της μαγικής εικόνας προόδου δεν μετείχαν μόνο οι Ελληνικές κυβερνήσεις, όλοι ήξεραν την αλήθεια, εκτός φυσικά από τον γνωστό και μόνιμο "οφειλέτη": τον εργαζόμενο.

Ο εργαζόμενος, το μεγάλο "κορόϊδο":
-Τον έπεισαν ότι μπορεί να ζήσει με τις κοινοτικές επιδοτήσεις
-Τον έπεισαν ότι μπορεί να ζήσει με τις μετοχές
-Τον έπεισαν ότι μπορεί να ζήσει με λογιστικά κόλπα
Κάθε απογοήτευση έφερνε νέα μέτρα κι ένα νέο παραμύθι που του επαναλάμβανε επίμονα και με διαφορετικούς τρόπους ότι δεν πρέπει ν’ ανησυχεί, ότι υπάρχει μόνο το τυρί που απλά πρέπει να φτάσει, ότι η φάκα είναι μια απλή οφθαλμαπάτη που την βλέπουν μόνο κάτι γραφικοί και απίθανοι τύποι, που το μυαλό τους έχει μείνει στην δεκαετία του 1950 και βγάλε...

Αλήθεια, ποιος θα πάρει την ευθύνη για όλα αυτά;
Μα φυσικά ο εξαπατημένος!
Άλλωστε, όπως έλεγε και ο δολοφονημένος αρχιεπίσκοπος της θεολογίας της απελευθέρωσης, Οσκαρ Ρομέρο, "Η δικαιοσύνη είναι σαν τα φίδια: Δαγκώνει μόνο τους ξυπόλυτους"

Ζήσε το μύθο σου στην Ελλάδα
Σήμερα ένας νέος μύθος έρχεται να προστεθεί στην χώρα που…"κατέκτησε" οικονομικά τα Βαλκάνια. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι θυσιαζόμαστε για την καταπολέμηση του εθνικού μας χρέους.
Στην πραγματικότητα όμως το χρέος διογκώνεται και θα διογκώνεται συνεχώς.
Απλή αριθμητική: Αν φέτος δανειστούν 50 δις (όπως οι ίδιοι λένε) με τόκο έστω 6% (αν και ήδη έχει φτάσει στο 6,5%), αυτό σημαίνει 3 δις το χρόνο σε τόκους. Από τα νέα μέτρα προσδοκούν 3,5 δις, τα οποία απλά καλύπτουν τους φετινούς τόκους και μένουν και…500 εκ. για τους τόκους και το κεφάλαιο των (προηγούμενων+σημερινών) δανείων! Αν προσθέσουμε την ευκολία που οι δανειστές μας ξαναδανείζουν όταν τα επιτόκια αυξάνονται, καθώς και την συνεχιζόμενη προσφορά μας στις οικονομίες των άλλων, καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για μια ατέρμονη διαδικασία που συνεχώς θα ζητά "τροφή".

Τα νέα μέτρα λοιπόν, σαρώνουν μεν τους εργαζόμενους, δεν καταπολεμούν όμως το χρέος.
Ο λόγος είναι πολύ απλός:
Τα λεφτά που χάθηκαν και εξακολουθούν να χάνονται πολύ απλά δεν τα πήραν οι εργαζόμενοι και πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να επιστρέψουν ποσά που δεν είδαν ούτε στα καλύτερα όνειρά τους. Εκείνο που «μπορούν» να δώσουν (και φυσικά τους ζητούν) είναι ένα χαμηλότερο κόστος εργασίας, μια ακόμη «κοινωνική προσφορά» σ’ αυτούς που είναι υπεύθυνοι για την δημιουργία και την εκμετάλλευση του χρέους. Κάπου εκεί λοιπόν πρόκειται να χαθεί και ο δικός μας μισθός, κάπου εκεί θέλουν κάποιοι να στείλουν και την δουλειά μας.

Υγ: Αμερικανικός εμφύλιος πόλεμος Βορρά-Νότου, χρονιά:1861
"Ήταν άνθρωπος επιβλητικός, παρά τα 24 χρόνια του. Από την αρχή κατάλαβε ότι οι πόλεμοι γίνονταν για να κερδοσκοπούν οι ξύπνιοι και να πεθαίνουν οι φτωχοί. Ενώ χιλιάδες λιγότερο υπολογιστές νεαροί άνδρες βάδιζαν για το Bullran και την άμυνα της Washington o Morgan βάδιζε προς ένα κυβερνητικό οπλοστάσιο, στην Νέα Υόρκη. Είχε πάρει την εμπιστευτική πληροφορία ότι σε μια κυβερνητική αποθήκη τα τουφέκια θεωρήθηκαν ελαττωματικά και με την απλότητα της μεγαλοφυΐας τα αγόρασε τη μία μέρα από την κυβέρνηση για 17.500 δολάρια και της τα ξαναπούλησε την επομένη για 110.000.
Χαρακτηριστική ήταν και η φλεγματική ψυχραιμία του, ασυνήθιστη για κάποιο τόσο νέο, κι έτσι δεν ενοχλήθηκε όταν μια επιτροπή του Κογκρέσου που διερευνούσε τις υποθέσεις του, είπε γι αυτόν και γι άλλους κερδοσκόπους: «Χειρότεροι κι από προδότες είναι εκείνοι που υποκρινόμενοι πίστη στη σημαία πλουτίζουν με τις συμφορές του έθνους»
Όταν ψηφίστηκε ο νόμος περί στρατεύσεως το 1863, ο Morgan αγόρασε ένα νεαρό άνδρα για να πάει στον πόλεμο στην θέση του, όπως θα αγόραζε ένα σακί αλεύρι. Η τιμή του αντικαταστάτη ήταν 300 δολάρια και πολλοί νεαροί επιχειρηματίες διαπίστωσαν ότι άξιζε τον κόπο και με το παραπάνω, όταν κοιτάζοντας τις λίστες των νεκρών ανακάλυπταν το όνομα του αντικαταστάτη τους."
”Ιστορία τους εργατικού κινήματος των ΗΠΑ”, Ρ. Μπόγιερ, Χ. Μόρε και wikipedia

Αυτή ήταν η αρχή μιας μεγάλης εταιρίας που σήμερα αξιολογεί οικονομίες ανά τον κόσμο:
Της J.P. Morgan.